Yedekleme için bu bölümde sadece Mac kullanıcıları için bir kılavuz sunacağız. Peki ya diğerleri?..
Windows
Windows kullanıcıları yedekleme işlemlerini Windows’u temel alan Samba paylaşımı üzerinde ayıracağınız bir klasöre yapabilirler. Bu klasörü sadece yedekleme yapacağınız Windows yüklü makinenize özel olarak da tahsis edebilirsiniz. Bunun için, daha önce ayarlama yaptığımız smb.conf yapılandırma dosyasına uygun ayarları girmeniz yeterlidir.
Linux
Linux kullanıcıları da benzer şekilde önceki bölümlerde anlatıldığı gibi Samba’yı kullanarak kendilerine yedekleme alanı yaratabilirler. Bunun için paylaşım dizini olarak sunucu üzerinde ayrı bir yedekleme klasörünü tahsis ederek, yedekleme yazılımına o adresi işaret edip yedekleme işlemlerini yapabilirler.
Mac
Mac’te ise işler biraz daha karışık. Neden mi? Tam olarak yapacağımız, Apple’ın kullanıcı dostu yedekleme sunucularından birini taklit edeceğiz. Herhangi bir harici diski Mac yedeklemesi için ayırıp, USB üzerinden yedekleme yapabilirsiniz tabiki. Bizim burada yapacağımız ise şöyle bir şey:
Çalışma masanızın başına oturdunuz. Mac’inizi açtınız, günlük ya da keyfi birtakım işlerinizi yaptınız ve bilgisayarı kapatıp masa başından kalktınız. Mac’inizi bir dahaki açışınızda, önceki oturumunuzda indirdiğiniz e-postalarınız, son düzenlemeleri yaptığınız makaleniz ve bunun gibi yaptığınız tüm değişikliklerin siz başka bir işlem yapmadan sunucunuzda otomatik olarak yedeklenmesini sağlayacaksınız. Siz uğraşmayacaksınız, Mac’inizin işletim sistemi makine her boş kaldığında kendine ayrılan özel alana yedekleme yapacak. İşte biz o özel alanı oluşturacağız.
Sanal Makine Oluşturma ve İşletim Sistemi Kurulumu
Ana sunucu yönetim panelinde, daha önce tarif ettiğimiz şekilde yeni bir sanal makine oluşturalım. Bu kez, RAM ve işlemci çekirdeği tahsislerini daha düşük yapabilirsiniz (Örn: 786MB RAM ve tek çekirdek). Makine donanım ayarlarını yaptıktan sonra yine Ubuntu sunucuyu kuralım. Bu sefer sunucuya vereceğiniz isim “Yedekleme” gibi bir şey olmalı. Bir önemli nokta da, bu sunucuya tanımlayacağınız kullanıcı adı ve parolası, yedeklemesini alacağınız Mac'teki kullanıcı adı ve parola olursa ilerideki işlemlerde işiniz kolaylaşır. Kurulum esnasında kurulacak paketler içinden ise sadece “OpenSSH”ı seçin.
Kurulum bitince sisteme SSH ile giriş yapın. Apt’ı ve sistemi güncelleyin:
sudo apt update && sudo apt upgrade
Yedekleme Sunucusu Paketlerinin Kurulumu
Gerekli iki temel paket var. Bunlar, sisteminizde eksik olabilecek destek paketleri ile birlikte kurulurlar. Komutu aşağıdaki gibi giriyoruz:
sudo apt install netatalk avahi-daemon
Kurulum bittikten sonra, Mac’imizin yedeğini nereye alacağımız konusunda kararımızı veriyoruz. Aşağıdaki klasör yolu sizin için de uygunsa, bunu yaratalım ve sahipliği ile erişim kurallarını düzenleyelim. Tekrar hatırlatalım: aşağıdaki kullanıcı, sizin sistemi kurarken kullandığınız kullanıcı adı olmalı.
sudo mkdir /srv/yedek sudo chown -R kullanici:users /srv/yedek sudo chmod -R 0775 /srv/yedek
Ardından, kurduğumuz paketlerin yapılandırma dosyaları ile ayarlarımız olacak. Aşağıdaki komutla ilk yapılandırma dosyamızı açalım:
sudo nano /etc/netatalk/afpd.conf
Komutu girdiğinizde afpd.conf dosyasının en sonuna inin. Orada aşağıdaki satırı görüyor olmalısınız:
#- -tcp -noddp -uamlist uams_dhx.so,uams_dhx2.so -nosavepassword
Bu satırın başındaki # işaretini silin. Bunu yaptığınızda, o satırdaki ayarlar bir sonraki yüklemede aktif hale gelir. Ardından, satırdaki “uams_dhx.so” girdisini silip, “uams_dhx2.so” girdisini de “uams_dhx2_passwd.so” şeklinde değiştirin. Satırın son hali aşağıdaki gibi olmalı:
- -tcp -noddp -uamlist uams_dhx2_passwd.so -nosavepassword
Kaydedip çıkın. Şimdi de ikinci yapılandırma dosyasını düzenliyoruz:
sudo nano /etc/netatalk/AppleVolumes.default
Dosya açıldığında en sona doğru inin. Son satıra yakın bir yerde aşağıdaki gibi bir satır göreceksiniz:
~/ "Home Directory"
O satırın başına bir # işareti ekleyerek komutu iptal edin. Ardından hemen alt satıra aşağıdaki komutu girin:
/srv/yedek "Yedekleme" cnidscheme:dbd options:usedots,upriv,tm allow:kullanici
Yukarıdaki komutta “/srv/yedek” daha önce yedekleme için hazırladığımız klasörün yoluydu. “Yedekleme” bu yedekleme sunucusunun ismi. Siz istediğiniz bir ismi verebilirsiniz. Son olarak “allow:kullanici” bu yedekleme kurulumunu yaparken girdiğiniz kullanıcı adı olmalı. Kaydedin ve çıkın. Ardından aşağıdaki komutu girin:
sudo systemctl restart netatalk.service
Mac İstemci Tarafında Yapılacaklar
Sunucunun ayarlarını bitirdikten sonra, yedekleme yapacağımız Mac’imizin hazırladığımız sunucu ile bağlantı kurup, sorunsuzca çalışması için bir iki ayar yapacağız. İlki; hazırladığımız sunucu gerçek bir Apple Time Capsule sunucusu olmadığı için Mac’imiz biraz naz yapabilir. Daha az seçici davranması için sistem ayarlarına bir komut gireceğiz. Aynen şöyle:
defaults write com.apple.systempreferences TMShowUnsupportedNetworkVolumes 1
Komutu girin ve Return ile işleyin. Bu kadar. Şimdi sırasıyla Sistem Tercihleri > Time Machine’i açarsak pencerede “Disk Seç…” tuşunu göreceğiz. Bu tuşu tıkladığımızda gelen pencerede yukarıdaki yapılandırma dosyasında adlandırdığımız isimle yedekleme sunucumuzu göreceğiz. Bu sunucuyu seçip “Bağlan” komutunu girdiğiniz ilk seferde sizden kullanıcı adı ve parola isteyecek. Buraya yukarıda yedekleme sunucusunu hazırlarken belirlediğiniz ve en son yapılandırma dosyasına da kaydettiğiniz kullanıcı adı ve onun parolasını girerek bağlantıyı tamamlayınız. Artık OS X, uygun gördüğü zamanlarda sunucu üzerine kendi görüntüsünü yedekleyerek sizi zahmetten kurtaracaktır. Gerektiğinde de geri yüklemenin ne kadar kolay olduğunu Time Machine uygulamasına “Launcher” menüsünden girerek deneyebilirsiniz.